Keuzehulp voor het kiezen van led dimmers

Het dimmen van led verlichting kan soms nog best lastig zijn. In sommige gevallen kun je te maken krijgen met knipperende lampen, zoemende dimmers, brommende lampen, niet passend afdekmateriaal, en andere kleine mankementen. In deze blog leggen we je uit waar je op moet letten bij het dimmen van led lampen, zodat je straks goed voorbereid aan de slag kunt.

Is je verlichting dimbaar?

Niet alle (led) verlichting is dimbaar. Dit kun je vaak zien aan een tekentje, logo, of tekst op de verpakking. Wanneer er niet duidelijk aangegeven staat dat de lamp dimbaar is, is de lamp dus ook niet dimbaar. Led lampen zijn namelijk standaard niet dimbaar. Wanneer je een niet-dimbare lamp zult proberen te dimmen, zal deze gelijk gaan knipperen en binnen de kortste keren niet meer werken. Dat is natuurlijk zonde!

12V of 230V led lampen?

De meeste lampen werken direct op 230V, dit is de standaard spanning die bijvoorbeeld uit een stopcontact komt. De bekendste lampen die op 230V werken zijn E14 (dunne fitting), E27 (dikke fitting) en GU10 lampen. Deze 230V led lampen kun je eigenlijk 1 op 1 vervangen. Wanneer deze lampen dimbaar zijn, kun je ze ook rechtstreeks op een dimmer aansluiten.

Er zijn ook een aantal bekende lampsoorten die op 12 volt werken. Denk bijvoorbeeld aan G4, MR16 of MR11 spots. Wanneer je deze lampen wil dimmen (mits ze dimbaar zijn) is de transformator van groot belang. Een transformator (trafo) voor halogeenlampen werkt bijvoorbeeld met een ballast van 30-500W. Dit staat ook vaak op de trafo zelf aangegeven. Omdat led verlichting zo energiezuinig is, kom je vaak onder de minimale ballast van 30W. Hierdoor zijn de led lampen op deze trafo dus niet te dimmen. Wanneer je dit soort ledlampen (met trafo) wil dimmen, heb je een speciale dimbare led transformator nodig.

Gebruik een led dimmer

Zoals we in het vorige stukje al aangaven, speelt het minimale aansluitvermogen van de dimmer een grote rol. Daarom kun je in de meeste gevallen ledlampen niet dimmen met bijvoorbeeld een halogeendimmer, omdat het minimale vermogen van zo’n dimmer rond de 40 of 60 watt ligt. De gemiddelde led lamp heeft een veel lager vermogen dan dit. Hierdoor zullen halogeendimmers jouw ledlamp helemaal niet dimmen, of zorgt dit ervoor dat je lamp gaat zoemen of knipperen. Dat wil je natuurlijk niet! Kies daarom voor een specifieke led dimmer; deze hebben een aansluitvermogen van bijvoorbeeld 0-150 of 0-450W. Zo weet je zeker dat je iedere dimbare ledlamp, zelfs met een laag vermogen, prima kunt dimmen.

Fase-aansnijding en fase-afsnijding

Het dimmen van verlichting kan op twee verschillende manieren: door middel van fase-aansnijding of door middel van fase-afsnijding. Meer hierover lees je in deze blog. De dimtechniek staat vaak aangegeven op de dimmer, met RL (fase-aansnijding), RC (fase-afsnijding) of RLC (zowel fase-aansnijding als fase-afsnijding).

De driver van de lamp bepaalt of de lamp werkt met fase-afsnijding of -aansnijding. Hoe dit precies werkt is niet per se relevant – wel is het belangrijk dat je een passende dimmer bij de lamp kiest. Wanneer je een verkeerd type dimmer kiest, kan de lamp gaan brommen of knipperen, of helemaal niet dimmen. Meestal staat het op de lamp aangegeven welke dimtechniek bij de lamp past. Mocht dit niet het geval zijn, kun je het beste gokken op een fase-afsnijdende dimmer; zo’n 90% van de lampen op de markt werkt het beste op fase-afsnijding. Daarnaast zijn er tegenwoordig ook universele (RLC) led dimmers die zowel fase-aansnijding als fase-afsnijding ondersteunen. Zo weet je zeker dat deze dimmer geschikt is voor jouw lamp!

Twijfel je nog over welk type dimmer geschikt is voor jouw lamp? Dan kun je natuurlijk altijd contact met ons opnemen. We kijken graag met je mee wat de beste oplossing is!

Aansluitvermogen en ballast

Wanneer je meerdere lampen op een dimmer aan wil sluiten, is het slim om alleen maar lampen van hetzelfde type te combineren. Het is bijvoorbeeld niet aan te raden om zowel ledlampen als halogeenlampen op dezelfde dimmer te combineren. Ook is het aan te raden om lampen van hetzelfde type en dezelfde wattage te combineren. Zo krijg je een rustig en stabiel dimbeeld.

Daarnaast is het ook altijd goed om te bekijken wat voor aansluitwattages er op de dimmer staan. Vaak staan er twee types ballast vermeld: een voor ledlampen, en een voor halogeenlampen. Over het algemeen is de ballast voor halogeenlampen hoger dan voor ledlampen. Een dimmer kan bijvoorbeeld geschikt zijn voor 5-85W ledvermogen en 10-350 halogeenvermogen. Bij de dimmers van EcoDim, die wij in onze webshop verkopen, staan de aansluitwattages altijd in led vermogen weergegeven. Deze dimmers zijn namelijk speciaal doorontwikkeld voor ledlampen. Afhankelijk van het type dimmer, hebben deze dimmers een vermogen van 0-150 of 0-450W.

De juiste dimmer, maar de lampen knipperen nog steeds

Heb je alle bovenstaande stukjes tekst gecheckt, maar knipperen je lampen nog steeds? Vaak zit dit ‘m in het lage of hoge lichtniveau. De drivers van de lampen krijgen dan te veel of te weinig input. Wanneer er geen afstelmogelijkheden op de lamp zitten, is dit er bijna niet uit te filteren. Wel zou je dit kunnen oplossen met een dimstabilisator. Deze moet voor de ledlampen geplaatst worden.

De dimmers van EcoDim bevatten bijna allemaal een min-max regelaar. Hiermee kun je het lage en hoge lichtniveau zelf regelen. Wanneer je ledlamp knippert in het lage lichtniveau, kun je de min iets omhoog zetten. Hierdoor geef je de dimmer meer vermogen, en zal je lamp stoppen met knipperen. Je dimmer zal vervolgens “onthouden” dat dit de laagste lichtstand is, zodat de lamp niet opnieuw knippert wanneer je deze uit en aan zet. Voor de max geldt hetzelfde principe.

Afdekmateriaal

Wanneer je alle bovenstaande kopjes hebt gehad en je dimmer helemaal goed werkt, heb je alleen nog afdekmateriaal nodig om je dimmer af te maken. Let er bij de aanschaf van een dimmer altijd op dat het afdekmateriaal wat je in huis hebt, past op je nieuwe dimmer. Dit kan namelijk nog weleens variëren. De dimmers van EcoDim zijn geschikt voor de meeste bekende merken van afdekmaterialen.

Nu ben je helemaal op de hoogte van waar je op moet letten bij de aanschaf en installatie van een dimmer. Heb je toch nog vragen, of twijfel je welke dimmer geschikt is voor jouw lamp? Neem dan gerust contact met ons op! Het team van Qub lichtexperts kijkt graag met je mee, en samen zorgen we voor een passende oplossing.